Kroton – kolorowa gwiazda domowej kolekcji

Kroton, znany też pod nazwą Codiaeum lub Trójskrzyn pochodzi z Malezji. Naturalnie występuje też na wyspach Pacyfiku oraz północnych regionach Oceanii. Tworzy dość duże krzewy, a nawet małe drzewa, dorastające do 3 metrów wysokości. Jego główną cechą  są piękne, wielokolorowe liście, które potrafią zmieniać ubarwienie wraz z wiekiem, oraz natężeniem światła. W uprawie ozdobnej  występuje kilkadziesiąt odmian tej pięknej rośliny, które oprócz różnej barwy liści, charakteryzują się też zmiennym ich kształtem.

Wymagania krotonów są niezbyt duże, wystarczy spełnić kilka podstawowych zasad w ich uprawie, by cieszyły nasze oko przez wiele sezonów. Codiaeum swą dekoracyjność liści zawdzięczają zmiennej szacie, która potrafi przybierać kolory od żółtego, przez pomarańcz, róż aż po  fiolet. Wszystkie wymienione barwy, mogą występować osobno, lub razem na jednym liściu w zależności od odmiany. Im więcej światła, tym przebarwienia są bardziej jaskrawe, choć nie powinno się ich uprawiać w pełnym słońcu, gdyż grozi to przepaleniem najjaśniejszych fragmentów liści. Najlepszym stanowiskiem dla tych roślin, jest widne pomieszczenie, lecz nie w bezpośrednim sąsiedztwie okna. Doniczka nie powinna być za duża, korzenie krotonów lubią mieć ciasno. Podłoże powinno być lekko wilgotne, ale nigdy nie przelane,   zapobiegnie temu drenaż w postaci na przykład płukanego pumeksu, jakim jest Granuplant firmy Compo Sana.  Granulat ten świetnie zatrzymuje i oddaje wilgoć, ograniczając rozwój grzybów i szkodników, takich jak ziemórki. Samo podłoże powinno być próchniczne i przepuszczalne, świetnie do tego nadaje się ziemia do roślin zielonych i palm firmy Compo Sana.  

Temperatura latem nie powinna przekraczać 25 stopni w pomieszczeniu, w którym pragniemy uprawiać krotony, a zimą nie może spaść poniżej 18 stopni. Zbyt duże wahania temperatury, mogą spowodować opadanie liści. Dotyczy to także przeciągów i zbyt częstego przestawiania. Jak większość roślin i one lubią towarzystwo innych gatunków. Świetnie sprawdzą się w sąsiedztwie Agleonem, Fikusów i Diffenbachii. 

Krotony należą do rodziny roślin wilczomleczowatych a ich biały sok, znajdujący się w tkankach ma właściwości drażniące, należy więc uważać, by uszkodzona roślina nie była dotykana przez dzieci i zwierzęta. Jednocześnie w kulturze azjatyckiej, rośliny te były i są używane w medycynie naturalnej, jako lek na choroby żołądkowe i dermatologiczne. Zdrowe, nieuszkodzone egzemplarze są całkowicie bezpieczne dla domowników. Zalety Trójskrzyna, zdecydowanie przeważają,  liście nie tylko spełniają funkcję dekoracyjną, ale też i użytkową, gdyż fantastycznie filtrują zanieczyszczone powietrze, uzupełniając je w czysty tlen! Sama zaś roślina, potrafi w zimowe miesiące zakwitnąć i mimo że jej kwiaty nie są zbyt spektakularne, to za to pięknie pachną. 

Odmian Krotonów jest bardzo dużo, charakteryzują się one zmiennym kształtem blaszki liściowej, od szerokich, przypominających liście dębu, po wąskie i lancetowate, nie brakuje też odmian o liściach pofalowanych, a nawet  skręconych jak świderki. Oto najciekawsze z okazów, jakie występują na rynku: 

Codiaeum variegatum ‘Petra’ – Odmiana o dość szerokich i wachlarzowatych liściach, szybko rosnąca i pięknie się przebarwiająca. Bardzo widoczne, żyłkowanie liści, jest cechą charakterystyczną tej odmiany. Co ciekawe, na jednym liściu wzory mogą składać się nawet z czterech kolorów.

Codiaeum variegatum ‘Eburneum’ – Kremowe przebarwienia na zielonych liściach, to główna cecha tej odmiany. Jest dość sporą rośliną, bo dorasta do ok. 170 cm wysokości i tworzy  bardzo gęstą kępę, bujnie rozgałęzionych pędów z dużą ilością liści. Odmiana dość łatwa w uprawie, znosząca spore zacienienie. 

Codiaeum variegatum ‘Mrs. Iceton’ – Cenna odmiana Krotonu, przede wszystkim ze względu na lancetowaty, pomarszczony i ostro zakończony  kształt liści, które przebarwiają się w zależności od natężenia światła od żółtego, do ciemnoróżowego, a nawet fioletowego koloru. 

Codiaeum variegatum ‘Mammi’ – Jedna z niższych i bardziej kompaktowych odmian. Wzniesione pędy dorastają zaledwie do ok 1m wysokości. Liście są wąskie, błyszczące i lekko pofalowane. Odmiana cenna jest również ze względu na fantastyczne przebarwienia, które na początku są jasnozielone, by z wiekiem przybierać barwę prawie czarną, dodatkowo liście są upstrzone plamkami w kolorze od żółtego do czerwonego. Odmiana ta bardzo lubi wilgotne powietrze, stąd zalecane stanowisko do jej uprawy, to widne  łazienki i kuchnie. Jeśli chcielibyśmy uprawiać ją w innych pomieszczeniach, to powinniśmy ją często zraszać. 

Codiaeum variegatum ‘Excellent’ – Bardzo ciekawa odmiana o odwróconej kolejności przebarwiania w stosunku do innych Krotonów. Już młode liście, potrafią wybarwić się na bardzo jaskrawe kolory, przypominając z daleka płonący krzew. Z wiekiem barwy stają się bardziej stonowane. Jest to jedna z wyższych i szybciej rosnących odmian, potrafiąca tworzyć niewielkie drzewka. 

Codiaeum variegatum ‘Mango' - Odmiana mniej znana niż klasyczne krotony, ale równie spektakularna – szczególnie ceniona przez miłośników kolorowych, wyrazistych roślin. Posiada efektowne liście, które zmieniają barwy niczym zachodzące słońce. Początkowo limonkowozielone, z czasem nabierają intensywnych odcieni żółci, pomarańczu, czerwieni i różu – przypominając tym samym dojrzałe owoce mango. Liście są wąskie, skórzaste i błyszczące, a ich wydłużony kształt i kontrastowy rysunek nerwów dodatkowo podkreślają ich egzotyczne piękno.

Codiaeum variegatum ‘Sunny Star’ - Piękna odmiana o wydłużonych, zielonych  liściach z mocno zaznaczonym, żółtym unerwieniem i kropkami. Odmiana dorasta do zaledwie 1 metra wysokości i jest jednym z łatwiejszych w uprawie Krotonów, polecana szczególnie dla początkujących kolekcjonerów.

Codiaeum variegatum ‘Willma’ – To jedna z najbogatszych w kolory odmian Trójskrzynów. Lancetowate liście o lekko pofalowanym kształcie, w zależności od wieku, potrafią przebarwiać się całkowicie w jednym kolorze, lub tworzyć różnobarwną, kalejdoskopową mozaikę. Odmiana w ciągu jednego sezonu potrafi zmieniać systematycznie swoje barwy niczym kameleon. Idealna roślina do ożywiania wnętrz, świetnie kontrastująca z ciemnymi ścianami lub meblami. Świetnie prezentuje się w ceramicznych, kolorowych donicach i osłonkach. 

Krotony to istne kameleony, jeśli chodzi o wygląd i kolorystykę liści. Świetnie nadają się zarówno do nowoczesnych wnętrz, jak i stylowych gabinetów lub salonów. Ze względu na to, że lubią wilgotne powietrze i niezbyt ostre światło, rośliny te świetnie sprawdzą się w łazienkach i sypialniach, ożywiając przestrzeń niespotykaną eksplozją barw. Warto też pamiętać o dużych zdolnościach tych pięknych roślin, do oczyszczania powietrza.  Idealnie zaprezentują się  na tle ciemnych ścian, a w ozdobnych donicach lub osłonkach, wzbogacą każde wnętrze w naszym domu.